The Great Deed of Gwilym Bevan (T. Gwynn Jones)

“No, they'll kill me too. Shh, here they come, they're breaking down the door. Oh, have mercy, have mercy, save me!"
"So you're scared of dying? Flee then, run for your life!"

Mae iselder Gwilym Bevan wedi'i drechu, ac mae ar fin taflu’i hun i ddyfroedd y Tafwys pan gaiff ei achub gan ddieithryn, a chael ail gyfle ar fywyd. Dychwela i Gymru a chael gwaith yn y chwarel; a diolch i’w ddysg a’i hyfedredd caiff ei benodi’n arweinydd gan ei gyd-weithwyr. Ond buan iawn ymddengys cymylau anghydfod a gormes ar y gorwel.

Bu trydedd nofel T. Gwynn Jones yn garreg filltir yn hanes y nofel Gymraeg, ac ymhlith y nofelau Cymreig cynharaf i drafod anghydfod diwydiannol ac iechyd meddwl. Mae'r cyfieithiad Saesneg newydd hwn yw'r cyntaf erioed o nofel gan T. Gwynn Jones i ymddangos ar ffurf cyfrol.

“Golygfa lle mae’r haearn yn mynd i enaid ydyw.”
—Cymru

“Nofel ag iddi neges gymdeithasol a gwleidyddol... nofel sosialaidd sy’n ymgyrchu o blaid hawliau’r gweithwyr... Caffaeliad mawr i dwf a datblygiad y nofel Gymraeg oedd nofelau cynnar T. Gwynn Jones.”
—Alan Llwyd

Sylwer: Dyma'r cyfieithiad Saesneg o'r nofel. Am y nofel Gymraeg wreiddiol, gweler Gorchest Gwilym Bevan

Clawr papur, 198 o dudalennau.